در جست‌وجوی مزارع مسکون اربابی دورۀ قاجار در نیاسر

نویسنده

چکیده مقاله:

موضوع تحقیق، مزارع مسکون تاریخی است که با مزارع غیرمسکون و کشاورزی، تفاوت اساسی دارد. کاشان (قاسان) در گذشته مزارع و روستاهای متعددی داشته؛ ازجمله نیاسر که نام آن در اسناد تاریخی، جزو یکی از ضیعات قاسان آمده است. این پژوهش توانست 27 باب مزرعۀ مسکون را براساس این اسناد شناسایی کند. مطالعات در سه قالب نگرش‌سنجی، مطالعات کالبدی و سندپژوهی بر روی مزارع شناسایی‌شده، ادامه یافت و معیارهای شش‌‌گانه‌ای نیز برای تدقیق، ملموس‌سازی و جهت‌دهی به تحقیق تعیین شد؛ و با اتکا به آن‌ها مزارع مسکون تاریخی اربابی نظیر سورآباد، بالاعباس‌آباد، بارونق، خنچه، اتابکی، خاتون و لنگان انتخاب شدند. هفت مزرعۀ مطالعه‌شده در حومه و درون حریم نیاسر واقع شده‌اند و دارای شباهت‌ها و تفاوت‌هایی با یکدیگرند. پاسخ به سؤالاتی همچون زمان ظهور و نضج مزارع و همچنین میزان تأثیرگذاری آن‌ها بر امور مختلف جاری در قرون مختلف، نیازمند تحقیق و پژوهش کامل‌تری است اما پاسخ به مواردی چون نحوۀ تمیز مزارع مسکون اربابی با سایر مزارع و مجتمع های زیستی نیاسر، در این مقاله مورد چالش قرار گرفته است. نتیجۀ مطالعات پیش‌رو نشان می‌دهد که این مزارع قابل تمیز و شناخت هستند و در اقصی‌نقاط کشور براساس نیاز اربابان و رعیت‌ها برای پاسخگویی به مسائل اقتصادی و امنیتی کشور برپا می‌شدند و شکل‌گیری و حفاظت و اضمحلال آن‌ها نیز تابعی از مسائل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، امنیتی، زیست‌محیطی و اقلیمی بود. همۀ موضوعات اشاره‌شده مانند سرفصلی کوچک، از یک موضوع پژوهشی بزرگ است که نیازمند مکاشفه و تفسیر بیشتر اسناد تاریخی، حقوقی و قضایی در کنار بررسی میدانی و نگرش‌سنجی است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مزارع مسکون تاریخی در ایران از آغاز تا دورۀ صفویه

مزارع مسکون به عنوان گونه ای اثرگذار و اثرپذیر از عوامل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، و فرهنگی دوره های مختلف، مجتمعی زیستی و معیشتی با وسعت و جمعیت مختلف و متفاوت بوده است. اطلاعات موجود در منابع مختلف، نشان می دهد که مزارع مسکون از دوره های پیش از اسلام، قرون اولیۀ اسلامی تا دورۀ پهلوی به صورت مستقل و تابعه )صغیره و کبیره( در محدودۀ قصبات و رستاق ها) روستاها(، وجود داشته اند و با عناوینی چون دستکر...

متن کامل

مزارع مسکون تاریخی در ایران از آغاز تا دورۀ صفویه

مزارع مسکون به عنوان گونه ای اثرگذار و اثرپذیر از عوامل سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، و فرهنگی دوره های مختلف، مجتمعی زیستی و معیشتی با وسعت و جمعیت مختلف و متفاوت بوده است. اطلاعات موجود در منابع مختلف، نشان می دهد که مزارع مسکون از دوره های پیش از اسلام، قرون اولیۀ اسلامی تا دورۀ پهلوی به صورت مستقل و تابعه )صغیره و کبیره( در محدودۀ قصبات و رستاق ها) روستاها(، وجود داشته اند و با عناوینی چون دستکر...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

رشد مناسبات اربابی و تأثیر آن بر زندگی کشاورزان در دورۀ قاجار (با تأکید بر ایالت‌های شمالی ایران)

در قرن نوزدهم میلادی/سیزدهم قمری، توسعۀ اقتصاد بین‌المللی و رشد مناسبات سرمایه‌داری در ایران، حوزه‌های اقتصادی و اجتماعی کشور را تاحدودی از تحولات غرب و نظام جهانی متأثر کرد. وابستگی به نیازهای بازار جهانی، موجب رشد کشاورزی تجاری و صادرات مواد خام شد. سودآوری فروش فرآورده‌های کشاورزی تجاری، باعث اهمیت‌یافتن زمین و ملکداری و گرایش طبقات مختلف به زمینداری شد. در این پژوهش تلاش می‌شود تا با روش تو...

متن کامل

آغازی بر فهم مزارع مسکون تاریخی در یزد

Yazd has an outstanding history of principle and science of agriculture and farming. Water and safety along the ground as the mother of agriculture can be setting up the farmstead on the land. The farmsteads are subordinate or independent inhabitant complex, and they are part of a village or a borough. Inhabited farm as a section that has affected and influenced by social, political and cultura...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 1  شماره None

صفحات  110- 131

تاریخ انتشار 2016-09

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023